Rối loạn tiền đình là bệnh gì, nguyên nhân do đâu?

1. Rối loạn tiền đình là bệnh gì?

BS.CKI. Trần Thị Mai Uyên:

Hệ thống tiền đình bao gồm các bộ phận ở tai trong và não giúp chúng ta giữ thăng bằng khi thức dậy ra khỏi giường hoặc khi đi trên mặt đất gồ ghề. Hệ thống tiền đình bao gồm tiền đình trung ương và tiền đình ngoại biên. Nếu có một bệnh lý hoặc một tổn thương ảnh hưởng đến hệ tiền đình, người bệnh sẽ bị rối loạn tiền đình.

Chóng mặt và những rối loạn khác về thăng bằng là những triệu chứng hay gặp nhất, nhưng người bệnh cũng có thể có những triệu chứng khác liên quan đến thính giác và thị giác.

Rối loạn tiền đình là bệnh thường gặp và có thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi khác nhau, thường xảy ra ở nữ hơn nam. Ở Mỹ, có khoảng 35% người lớn ở tuổi trên 40 bị rối loạn tiền đình, 4% dân số người lớn Mỹ có rối loạn về thăng bằng xảy ra mãn tính và 1,1% dân số Mỹ bị chóng mặt mãn tính.

Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính, một dạng rối loạn tiền đình hay gặp nhất, là nguyên nhân gây chóng mặt cho khoảng 50% người lớn. Nói chung, chóng mặt do rối loạn tiền đình chiếm 1/3 các trường hợp bệnh nhân đến khám và chữa bệnh tại các cơ sở y tế.'

BS.CKI. Trần Thị Mai Uyên - Rối loạn tiền đình
BS.CKI. Trần Thị Mai Uyên, Trưởng khoa Nội thần kinh – Đột quỵ, Bệnh viện Gia An 115

2. Các nguyên nhân gây rối loạn tiền đình ngoại biên?

BS.CKI. Trần Thị Mai Uyên:

2.1. Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính

Là nguyên nhân thường gặp nhất gây chóng mặt. Người bệnh bị chóng mặt, cảm giác bản thân hoặc xung quanh xoay tròn, xảy ra đột ngột khi thay đổi tư thế. Các triệu chứng khác bao gồm cảm giác bị mất thăng bằng hoặc không vững khi đứng hoặc đi lại, buồn nôn và nôn ói.

Triệu chứng chóng mặt thường đi kèm với triệu chứng bất thường ở mắt là rung giật nhãn cầu.

Nguyên nhân:

- Thường thì chóng mặt tư thế kịch phát lành tính không có nguyên nhân rõ ràng gọi là chóng mặt kịch phát tư thế lành tính vô căn.

- Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính có thể xảy ra sau một chấn thương đầu nhẹ hoặc nặng.

- Nguyên nhân ít gặp hơn bao gồm các rối loạn gây ra do tổn thương tai trong, hoặc tổn thương xảy ra sau phẩu thuật tai, chóng mặt tư thế lành tính có thể kết hợp với đau đầu Migraine.

- Vai trò của tai trong: Chóng mặt xảy ra khi một bộ phận của tai trong chịu trách nhiệm về thăng bằng bị tổn thương. Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính xảy ra khi các tinh thể can xi nhỏ li ti còn gọi là sỏi ốc tai rơi ra và đi lạc chỗ, các sỏi ốc tai này thường đi lạc vào các ống bán khuyên nằm ở tai trong làm cho người bệnh trở nên nhạy cảm với các vận động gây ra chóng mặt.

Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính có thể được điều trị bằng những bài tập giúp tái định vị lại những sỏi ốc tai đi lạc. Đây là những bài tập đơn giản được thực hiện bởi các nhân viên y tế, có thể giúp giảm chóng mặt ở 80% người bệnh sau một hoặc hai lần điều trị. Nhưng bệnh có thể tái phát sau đó.

2.2. Viêm thần kinh tiền đình

Là một rối loạn ảnh hưởng đến dây thần kinh ở tai trong gọi là thần kinh ốc tai tiền đình. Đây là dây thần kinh gửi những tín hiệu về thăng bằng và cử động của đầu từ tai trong lên não. Khi dây thần kinh bị viêm nhiễm các tín hiệu gửi lên não sẽ bị sai lệch gây ra những cơn chóng mặt nhiều, dữ dội, xảy ra đột ngột và kéo dài 2-3 tuần, nguyên nhân có thể là do nhiễm virus.