Cách chữa bệnh trào ngược dạ dày: Tổng hợp các phương pháp hiệu quả

Cách chữa bệnh trào ngược dạ dày luôn là mối quan tâm của nhiều người do bệnh lý này ngày càng phổ biến, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Dù không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không điều trị đúng cách, trào ngược dạ dày có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm thực quản, hẹp thực quản, loét. Thậm chí, bệnh có thể làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.

Nhận biết sớm để có cách điều trị bệnh trào ngược dạ dày phù hợp

Một số dấu hiệu phổ biến:

• Ợ nóng, ợ hơi, có cảm giác nóng rát vùng ngực sau khi ăn
• Buồn nôn, nôn, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc sau bữa ăn
• Cảm giác nghẹn ở cổ, khó nuốt, cảm giác vướng khi nuốt
• Ho khan kéo dài, đau họng mạn tính, khàn giọng
• Hơi thở có mùi, đầy bụng, ăn nhanh no
• Một số trường hợp có thể gặp đau ngực giống bệnh tim hoặc triệu chứng nặng hơn khi ăn quá no, căng thẳng

Khi xuất hiện triệu chứng nghi ngờ, bạn nên đi khám chuyên khoa tiêu hóa để được chẩn đoán chính xác, có thể qua nội soi nếu cần, để loại trừ các nguyên nhân khác và điều trị kịp thời.

Các cách chữa trào ngược dạ dày phổ biến hiện nay

1. Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống

Thay đổi lối sống là nền tảng trong điều trị bệnh trào ngược dạ dày:

• Tránh ăn quá no, nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày
• Không nằm ngay sau khi ăn, tránh ăn khuya sát giờ ngủ
• Hạn chế thực phẩm kích thích tiết axit như: thức ăn cay nóng, chiên xào, nước có ga, cà phê, rượu bia, socola, bạc hà
• Giảm cân nếu thừa cân, béo phì
• Tránh mặc quần áo quá chật, đặc biệt là vùng bụng
• Kê cao đầu giường khi ngủ để hạn chế trào ngược ban đêm
• Bỏ hút thuốc lá vì nicotine giảm áp lực cơ thắt thực quản dưới, kích thích tiết axit dạ dày và làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày, từ đó làm tăng nguy cơ trào ngược axit.
• Kiểm soát căng thẳng bằng các kỹ thuật thư giãn như thiền, yoga.

2. Điều trị nội khoa theo chỉ định bác sĩ

Tùy theo mức độ nghiêm trọng, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc phù hợp như:

• Thuốc trung hòa axit dạ dày (antacid)
• Thuốc ức chế tiết axit như PPI (omeprazole, esomeprazole...), thường dùng 2–8 tuần cho đợt cấp hoặc lâu hơn nếu cần. Thuốc kháng H2 (famotidine, cimetidine...) ít hiệu quả hơn, thường dùng cho GERD nhẹ.
• Thuốc tăng cường vận động tiêu hóa, giúp dạ dày làm rỗng nhanh hơn
• Thuốc bảo vệ niêm mạc thực quản - dạ dày

Việc dùng thuốc cần được thực hiện đúng liều lượng và thời gian theo chỉ định. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị vì có thể làm che lấp triệu chứng hoặc gây tác dụng phụ không mong muốn.

Xem thêm: Nội soi dạ dày có đau không?

Xem thêm: Nội soi tiêu hóa và những vấn đề cần lưu ý

3. Điều trị ngoại khoa (nếu cần thiết)

Trong một số trường hợp bệnh nặng, điều trị nội khoa không đáp ứng hoặc có biến chứng (viêm loét thực quản, hẹp thực quản, barrett thực quản...), bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật. Một trong những phương pháp phổ biến là phẫu thuật Nissen (Nissen fundoplication), trong đó đáy vị của dạ dày được quấn quanh phần dưới thực quản để tạo rào cản cơ học, giúp ngăn chặn trào ngược axit.

Nếu có các triệu chứng bất thường, bạn hãy đi khám để được chẩn đoán và điều trị hiệu quả!

Các phương pháp dân gian được nhiều người áp dụng

Trong dân gian, một số người truyền tai nhau về cách chữa trào ngược dạ dày bằng thảo dược tự nhiên như: hoa đu đủ đực, chuối xanh, lá ổi, lá tía tô, lá trầu không, bột nghệ... Một số mẹo khác như dùng nước gừng ấm, mật ong pha với nghệ hoặc nước nha đam cũng được dùng để làm dịu triệu chứng.

Tuy nhiên, hiệu quả và độ an toàn của các bài thuốc chữa trào ngược dạ dày bằng dân gian vẫn chưa được kiểm chứng đầy đủ qua nghiên cứu khoa học. Việc tự ý áp dụng các cách chữa truyền miệng có thể khiến bệnh trào ngược trở nên nghiêm trọng hơn hoặc gây tương tác bất lợi với thuốc đang dùng. Một số dược liệu có thể gây kích ứng nếu dùng sai liều hoặc sai cách.

Khuyến cáo: Người bệnh không nên tự ý điều trị bằng các mẹo dân gian, đặc biệt là khi chưa có chẩn đoán xác định. Thay vào đó, nên đi khám chuyên khoa để được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp và an toàn.

Giải đáp thắc mắc về cách chữa trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày có tự khỏi không?

Trào ngược dạ dày thường không tự khỏi nếu người bệnh không thay đổi lối sống và điều trị đúng. Một số trường hợp nhẹ có thể cải thiện khi giảm căng thẳng, thay đổi chế độ ăn và ngủ đúng giờ. Tuy nhiên, bệnh dễ tái phát và trở thành mạn tính nếu không được kiểm soát sớm.

Bị trào ngược dạ dày nên ăn gì để giảm triệu chứng?

Người bệnh nên ưu tiên: Cháo, súp, thực phẩm mềm dễ tiêu; Thịt nạc, cá hấp hoặc luộc; Rau xanh, khoai lang, bột yến mạch; Chuối, táo, dưa gang; Sữa chua ít béo. Lưu ý nên chia nhỏ bữa ăn và tránh ăn quá no để hạn chế trào ngược.

Người bị trào ngược cần kiêng những gì?

Nên hạn chế: Thức ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ; Đồ cay nóng, chua, cà phê, trà đặc; Socola, bạc hà, nước có gas; Rượu bia, thuốc lá. Không ăn khuya hoặc nằm ngay sau khi ăn.

Điều trị trào ngược dạ dày bằng thuốc bao lâu thì khỏi?

Thông thường, đợt điều trị bằng thuốc PPI kéo dài 2-8 tuần, tùy mức độ bệnh và đáp ứng điều trị. Với trường hợp mạn tính hoặc có biến chứng, thời gian điều trị có thể dài hơn, cần tái khám định kỳ.

Trào ngược dạ dày có cần nội soi không?

Không phải mọi trường hợp đều cần nội soi. Bác sĩ sẽ chỉ định khi: Triệu chứng kéo dài hơn 2 tuần; Điều trị ban đầu không hiệu quả; Có dấu hiệu cảnh báo như sụt cân, nôn ra máu, nuốt nghẹn, đau ngực; Nghi ngờ biến chứng như viêm loét thực quản hoặc Barrett thực quản.

Căng thẳng có làm trào ngược dạ dày nặng hơn không?

Có. Stress làm dạ dày tăng tiết axit, giảm nhu động tiêu hóa và khiến triệu chứng trào ngược xuất hiện thường xuyên hơn. Kiểm soát căng thẳng (thiền, hít thở sâu, yoga) là một phần quan trọng của điều trị.

Trào ngược dạ dày có nguy hiểm không?

Bệnh không gây nguy hiểm tức thời nhưng có thể dẫn đến: Viêm thực quản mạn tính; Hẹp thực quản; Loét thực quản; Barrett thực quản – yếu tố nguy cơ ung thư thực quản. Phát hiện sớm và điều trị đúng giúp giảm nguy cơ biến chứng lâu dài.

Khi nào bệnh nhân trào ngược dạ dày cần phẫu thuật?

Phẫu thuật được xem xét khi: Điều trị nội khoa không đáp ứng; Triệu chứng nặng, tái phát nhiều lần; Có biến chứng hoặc thoát vị hoành lớn. Nissen fundoplication là phương pháp thường sử dụng để tăng cường cơ chế chống trào ngược.

Có nên tự điều trị trào ngược tại nhà bằng mẹo dân gian?

Không nên tự điều trị khi chưa được đánh giá bởi bác sĩ. Một số mẹo dân gian có thể làm giảm khó chịu tạm thời, nhưng hiệu quả thực tế chưa được chứng minh đầy đủ. Dùng sai cách có thể gây kích ứng hoặc ảnh hưởng đến thuốc đang sử dụng.

Kết luận

Cách chữa bệnh trào ngược dạ dày hiệu quả cần kết hợp giữa điều chỉnh lối sống, điều trị nội khoa và thăm khám định kỳ. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng sẽ giúp kiểm soát bệnh tốt hơn, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về tiêu hóa, người bệnh nên chủ động đến cơ sở y tế chuyên khoa tiêu hóa để được khám, chẩn đoán (có thể qua nội soi nếu cần) và điều trị kịp thời, hiệu quả.