Cơn thiếu máu não thoáng qua là gì? Có bị đột quỵ không?

Transient ischemic attack là gì? Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA: Transient Ischemic Attack) là một giai đoạn tạm thời của các triệu chứng tương tự như đột quỵ. TIA thường chỉ kéo dài vài phút và không gây ra tổn thương vĩnh viễn. Thường được gọi là đột quỵ nhỏ, TIA có thể là một cảnh báo. Khoảng 1 trong 3 người bị TIA cuối cùng sẽ bị đột quỵ, với khoảng một nửa xảy ra trong vòng một năm sau TIA. TIA có thể vừa là cảnh báo về đột quỵ trong tương lai vừa là cơ hội để ngăn ngừa nó.

Cơn thiếu máu não thoáng qua là gì? Có bị đột quỵ không?

Mời bạn xem bài viết dưới đây nhé!

1. Triệu chứng của thiếu máu não thoáng qua là gì?

Triệu chứng của transient ischemic attack là gì? Cơn thiếu máu não thoáng qua thường kéo dài vài phút. Hầu hết các dấu hiệu và triệu chứng biến mất trong vòng một giờ, mặc dù hiếm khi các triệu chứng có thể kéo dài đến 24 giờ. Các dấu hiệu và triệu chứng của TIA giống với những triệu chứng được phát hiện sớm trong cơn đột quỵ và có thể bao gồm khởi phát đột ngột:

• Yếu, tê hoặc liệt ở mặt, cánh tay hoặc chân, thường ở một bên cơ thể
• Nói lắp hoặc thay đổi giọng nói hoặc lời nói khó hiểu.
• Mù một hoặc cả hai mắt hoặc nhìn đôi
• Chóng mặt hoặc mất thăng bằng hoặc phối hợp

Bạn có thể có nhiều hơn một TIA, và các dấu hiệu và triệu chứng tái phát có thể giống hoặc khác nhau tùy thuộc vào khu vực nào của não có liên quan.

Dấu hiệu nhận biết người bị đột quỵ bạn nên biết

2. Vậy khi nào cần đi khám bác sĩ khi có cơn thiếu máu não thoáng qua?

Vì TIA thường xảy ra vài giờ hoặc vài ngày trước khi đột quỵ, nên việc thăm khám  y tế ngay sau khi có thể xảy ra TIA là điều cần thiết. Tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu bạn nghi ngờ mình đã bị TIA. Đánh giá kịp thời và xác định các tình trạng có thể điều trị được có thể giúp bạn ngăn ngừa đột quỵ. Click xem Gói khám tầm soát nguy cơ Đột quỵ

3. Nguyên nhân của cơn thiếu máu não thoáng qua

TIA có cùng nguồn gốc với đột quỵ do thiếu máu cục bộ, loại đột quỵ phổ biến nhất. Trong một cơn đột quỵ do thiếu máu cục bộ, cục máu đông sẽ chặn nguồn cung cấp máu cho một phần của não. Trong TIA, không giống như đột quỵ, sự tắc nghẽn diễn ra trong thời gian ngắn và không có tổn thương vĩnh viễn.

- Nguyên nhân cơ bản của TIA thường là do sự tích tụ của các chất béo có chứa cholesterol được gọi là mảng xơ vữa trong động mạch hoặc một trong các nhánh cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho não.

- Mảng xơ vữa có thể làm giảm lưu lượng máu qua động mạch hoặc dẫn đến sự phát triển của cục máu đông. Cục máu đông di chuyển đến động mạch cung cấp máu cho não từ một phần khác của cơ thể, phổ biến nhất là từ tim, cũng có thể gây ra TIA.

4. Các yếu tố nguy cơ của cơn thiếu máu não thoáng qua

Một số yếu tố rủi ro đối với TIA và đột quỵ không thể thay đổi được. Những người khác bạn có thể kiểm soát.

Các yếu tố nguy cơ  bệnh nhân  không thể thay đổi

Bệnh nhân  không thể thay đổi các yếu tố rủi ro sau đây đối với TIA và đột quỵ. Nhưng khi biết rằng đang có nguy cơ có thể thúc đẩy bệnh nhân thay đổi lối sống để giảm thiểu những rủi ro khác.

• Tiền sử gia đình: Nguy cơ mắc đột quỵ có thể lớn hơn nếu một trong những thành viên trong gia đình bị TIA hoặc đột quỵ.
• Tuổi: Nguy cơ đột quỵ tăng lên theo tuổi, đặc biệt là sau 55 tuổi.
• Giới tính. Đàn ông có nguy cơ bị TIA và đột quỵ cao hơn . Nhưng khi phụ nữ già đi, nguy cơ bị đột quỵ tăng lên.
• Cơn thiếu máu não thoáng qua trước đó: Khả năng bị đột quỵ tăng lên khi bệnh nhân có một hay nhiều cơn TIA trước đó
• Bệnh hồng cầu hình liềm. Đột quỵ là một biến chứng thường gặp của bệnh hồng cầu hình liềm. Một tên gọi khác của rối loạn di truyền này là bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm. Các tế bào máu hình lưỡi liềm mang ít oxy hơn và cũng có xu hướng mắc kẹt trong thành động mạch, cản trở lưu lượng máu đến não. Tuy nhiên, với việc điều trị bệnh hồng cầu hình liềm đúng cách, bạn có thể giảm nguy cơ bị đột quỵ.

Xem ngay: Gói khám sức khỏe tổng quát chuyên sâu ở Hồ Chí Minh

Khám sức khỏe tổng thể hết bao nhiêu tiền?

5. Các yếu tố rủi ro có thể kiểm soát được:

Bao gồm tình trạng sức khỏe và lựa chọn lối sống. Có một hoặc nhiều yếu tố nguy cơ này không có nghĩa là bệnh nhân sẽ bị đột quỵ, nhưng nguy cơ sẽ tăng lên nếu bệnh nhân có hai yếu tố nguy cơ trở lên.

- Tình trạng sức khỏe

• Huyết áp cao. Nguy cơ đột quỵ bắt đầu tăng khi chỉ số huyết áp cao hơn 140/90 mmHg. Bác sĩ điều trị của bạn sẽ giúp bạn quyết định huyết áp mục tiêu dựa trên tuổi của bạn, liệu bạn có bị tiểu đường hay không và các yếu tố khác.
• Cholesterol cao. Ăn ít cholesterol và chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, có thể làm giảm mảng bám trong động mạch của bạn. Nếu bạn không thể kiểm soát cholesterol chỉ thông qua thay đổi chế độ ăn uống, bác sĩ điều trị của bạn có thể kê toa thuốc statin hoặc một loại thuốc giảm cholesterol khác.
• Bệnh tim mạch. Điều này bao gồm suy tim, dị tật tim, nhiễm trùng tim hoặc nhịp tim không bình thường.
• Bệnh động mạch cảnh. Trong tình trạng này, các mạch máu ở cổ dẫn đến não bị tắc nghẽn.
• Bệnh động mạch ngoại vi. Khiến các mạch máu đưa máu đến cánh tay và chân bị tắc nghẽn.
• Bệnh đái tháo đường. Bệnh đái tháo đường làm tăng mức độ nghiêm trọng của xơ vữa động mạch (thu hẹp động mạch do tích tụ chất béo) và tăng tốc độ phát triển của bệnh.
• Nồng độ homocysteine cao. Nồng độ axit amin này trong máu tăng cao có thể khiến các động mạch dày lên và tạo sẹo, khiến chúng dễ bị đông máu hơn.
• Thừa cân. Béo phì, đặc biệt là tăng cân ở vùng bụng, làm tăng nguy cơ đột quỵ ở cả nam và nữ.
• COVID-19. Có bằng chứng cho thấy SARS-CoV-2, vi-rút gây ra COVID-19, có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.

✅ Trạm vệ tinh cấp cứu bệnh nhân đột quỵ

- Lựa chọn phong cách sống

• Hút thuốc lá. Bỏ hút thuốc để giảm nguy cơ mắc TIA và đột quỵ. Hút thuốc làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, tăng huyết áp và góp phần phát triển các chất béo có chứa cholesterol trong động mạch (xơ vữa động mạch).
• Không hoạt động thể chất. Tập thể dục cường độ vừa phải trong 30 phút hầu hết các ngày giúp giảm nguy cơ.
• Dinh dưỡng. Giảm lượng chất béo và muối sẽ giảm nguy cơ mắc TIA và đột quỵ.
• Uống nhiều rượu.
• Sử dụng thuốc gây nghiện.

- Cách phòng ngừa cơn thiếu máu não thoáng qua

Biết được các yếu tố nguy cơ, sống lành mạnh và kiểm tra y tế thường xuyên là những điều tốt nhất có thể làm để ngăn ngừa TIA.

• Không hút thuốc. Ngừng hút thuốc làm giảm nguy cơ mắc TIA hoặc đột quỵ.
• Hạn chế cholesterol và chất béo. Cắt giảm cholesterol và chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, trong chế độ ăn uống của bạn có thể làm giảm sự tích tụ mảng bám trong động mạch.
• Ăn nhiều trái cây và rau quả. Những thực phẩm này chứa các chất dinh dưỡng như kali, folate và chất chống oxy hóa, có thể bảo vệ chống lại TIA hoặc đột quỵ.
• Hạn chế natri. Nếu bạn bị huyết áp cao, tránh ăn mặn và không thêm muối vào thức ăn có thể làm giảm huyết áp của bạn. Tránh muối có thể không ngăn ngừa tăng huyết áp, nhưng lượng natri dư thừa có thể làm tăng huyết áp ở những người nhạy cảm với natri.
• Luyện tập thể dục đều đặn. Nếu bạn bị huyết áp cao, tập thể dục thường xuyên là một trong số ít cách giúp bạn hạ huyết áp mà không cần dùng thuốc.
• Hạn chế uống rượu. Uống rượu điều độ, nếu có. Giới hạn được khuyến nghị là không quá một ly mỗi ngày đối với phụ nữ và hai ly mỗi ngày đối với nam giới.
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh. Thừa cân góp phần vào các yếu tố nguy cơ khác, chẳng hạn như huyết áp cao, bệnh tim mạch và tiểu đường. Giảm cân bằng chế độ ăn kiêng và tập thể dục có thể làm giảm huyết áp và cải thiện mức cholesterol của bạn.
• Không sử dụng thuốc bất hợp pháp. Các loại thuốc như cocaine có liên quan đến việc tăng nguy cơ TIA hoặc đột quỵ.
• Kiểm soát bệnh đái tháo đường. Bạn có thể kiểm soát bệnh đái tháo đường và huyết áp cao bằng chế độ ăn kiêng, tập thể dục, kiểm soát cân nặng và dùng thuốc khi cần thiết.

Hiện nay, với sự trợ giúp của phần mềm RAPID ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán, điều trị đột quỵ, có thể mở rộng cửa sổ cứu não lên đến 24 giờ. Bệnh viện Gia An 115 là đơn vị tiên phong ứng dụng phần mềm RAPID vào chỉ định can thiệp lấy huyết khối điều trị nhồi máu não cho người bệnh đến sau 6 giờ và đã cứu sống nhiều bệnh nhân đột quỵ nhờ phần mềm này.

Bệnh viện Gia An 115 là bệnh viện đa khoa tập trung vào các chuyên khoa sâu: Tim mạch, Hô hấp, Thần kinh, Ung bướu, Nội tiết, Tiêu hóa, Thận - Tiết niệu, Lọc máu - Thay huyết tương, Chấn thương chỉnh hình, Vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng.

Bệnh viện tọa lạc tại khu vực cửa ngõ miền Tây, là nơi ứng dụng các phương pháp chẩn đoán và điều trị hiện đại, mang đến cho cộng đồng một dịch vụ y tế chuẩn mực cao.

Bệnh viện thực hiện nhiều kỹ thuật cao như can thiệp tim mạch và bệnh lý mạch máu não, điều trị ung thư với kỹ thuật tiên tiến, phẫu thuật nội soi, can thiệp xâm lấn tối thiểu bệnh lý Gan - Mật - Tụy, chấn thương chỉnh hình, siêu lọc máu… đồng thời không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ để mang đến sự hài lòng cao nhất cho bệnh nhân và người thân.

Bệnh viện đã thông tuyến Bảo hiểm y tế, tất cả thẻ BHYT không phân biệt nơi khám chữa bệnh ban đầu đều được hưởng đúng tuyến trong mọi trường hợp khám bệnh ngoại trú và điều trị nội trú.

Địa chỉ: Số 05, Đường 17A, Khu phố 11, P. Bình Trị Đông B, Q. Bình Tân, TP. HCM

Tổng đài tư vấn: (028) 62 885 886 - 0898 333 115

Cấp cứu: (028) 62 655 115