Thủng dạ dày tá tràng: Dấu hiệu đau bụng đột ngột cảnh báo cần cấp cứu ngay!
Thủng dạ dày tá tràng là một biến chứng nguy hiểm của bệnh loét dạ dày, loét tá tràng. Nếu không được cấp cứu kịp thời, người bệnh có thể đối mặt với viêm phúc mạc, nhiễm trùng huyết và tử vong. Tìm hiểu ngay các dấu hiệu thủng dạ dày tá tràng để bảo vệ sức khỏe của bạn và người thân.
Thủng dạ dày tá tràng là gì?
Thủng dạ dày tá tràng là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh viêm loét dạ dày tá tràng. Khi lớp niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng bị loét sâu đến mức tạo thành một lỗ thủng, dịch tiêu hóa sẽ tràn vào ổ bụng, gây viêm phúc mạc cấp tính. Đây là một tình trạng cấp cứu ngoại khoa cần được phát hiện và xử lý kịp thời để tránh nguy hiểm đến tính mạng.
Tại sao thủng dạ dày tá tràng nguy hiểm?
Thủng dạ dày tá tràng không chỉ đơn thuần là một ổ loét bị vỡ gây đau bụng đột ngột. Khi dịch tiêu hóa tràn ra ngoài, toàn bộ khoang bụng trở thành môi trường nhiễm trùng nghiêm trọng. Nếu không được xử trí nhanh chóng, nguy cơ tử vong rất cao.
- Gây viêm phúc mạc: Khi acid dạ dày và dịch tiêu hóa tràn vào ổ bụng, chúng sẽ gây viêm phúc mạc.
- Diễn tiến nhanh: Trong vòng vài giờ, người bệnh có thể chuyển từ ổn định sang sốc nặng, thậm chí tử vong nếu không được can thiệp.
- Khó điều trị nếu đến trễ: Khi ổ bụng bị nhiễm trùng nặng, nguy cơ biến chứng sau mổ rất cao.
Dấu hiệu nhận biết thủng dạ dày tá tràng
Triệu chứng của thủng dạ dày tá tràng thường khởi phát đột ngột và dữ dội, khiến người bệnh không kịp phản ứng. Việc nắm được các biểu hiện điển hình sẽ giúp phát hiện bệnh kịp thời và xử trí đúng cách.
- Đau bụng dữ dội đột ngột: Cảm giác như bị dao đâm vùng thượng vị, bệnh nhân nhớ rõ thời điểm bắt đầu đau.
- Đau lan khắp bụng, bụng cứng như gỗ.
- Không dám xoay trở người vì đau tăng khi cử động.
- Có thể có dấu hiệu sốc thoáng qua từ vài phút đến nửa giờ: mặt tái nhợt, mạch nhanh, toát mồ hôi lạnh, hạ thân nhiệt, huyết áp giảm
- Chướng bụng, bí trung đại tiện nếu viêm phúc mạc tiến triển nặng đưa tới liệt ruột.
Ai dễ bị thủng dạ dày tá tràng?
Không phải ai bị đau dạ dày cũng sẽ gặp biến chứng thủng. Tuy nhiên, một số yếu tố nguy cơ dưới đây làm tăng khả năng xảy ra biến chứng nghiêm trọng:
- Người có tiền sử loét dạ dày, tá tràng không điều trị hiệu quả.
- Bệnh nhân dùng thuốc giảm đau NSAIDs kéo dài như ibuprofen, diclofenac.
- Người lạm dụng rượu, bia, thuốc lá trong thời gian dài.
- Người cao tuổi, bệnh nhân mắc bệnh mạn tính như tiểu đường, suy gan, suy thận.
- Người nhiễm vi khuẩn HP nhưng không điều trị triệt để.
Xem thêm: Nhiễm vi khuẩn HP, khi nào cần điều trị diệt trừ?
Phải làm gì khi nghi ngờ bị thủng dạ dày tá tràng?
Khi thấy người thân hoặc chính bạn xuất hiện triệu chứng đau bụng đột ngột, dữ dội và lan nhanh, không nên chủ quan. Thủng dạ dày tá tràng là một tình trạng không được chậm trễ dù chỉ vài giờ. Hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất có khả năng cấp cứu ngoại khoa để tránh nguy hiểm đến tính mạng.
Tuyệt đối không nên:
- Tự uống thuốc giảm đau hoặc thuốc cầm tiêu chảy.
- Chờ đợi theo dõi tại nhà vì bệnh diễn tiến rất nhanh và có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Tại bệnh viện, bác sĩ sẽ tiến hành:
- Chụp X-quang bụng hoặc ngực để phát hiện liềm hơi dưới hoành.
- Siêu âm bụng, CT scan bụng để xác định vị trí thủng và mức độ lan tràn dịch tiêu hóa.
- Xét nghiệm máu, điện giải đồ để đánh giá toàn trạng và chuẩn bị cho phẫu thuật.
Nghi ngờ thủng dạ dày tá tràng cần liên hệ cấp cứu ngay để tránh nguy hiểm đến tính mạng
Điều trị thủng dạ dày tá tràng
Khi bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nghi ngờ thủng dạ dày tá tràng, bác sĩ sẽ ưu tiên hồi sức và đưa ra quyết định phẫu thuật sớm. Hầu hết thủng dạ dày tá tràng đều phải phẫu thuật, trong một số ít trường hợp thủng bít có thể không cần phẫu thuật.
-
Hồi sức cấp cứu ban đầu:
Nhịn ăn uống hoàn toàn.
Đặt sonde mũi - dạ dày để hút dịch tiêu hóa.
Truyền dịch, bù điện giải, kháng sinh phổ rộng đường tĩnh mạch.
Theo dõi nước tiểu, mạch, huyết áp, nhiệt độ sát sao.
-
Phẫu thuật là điều trị chính:
Khâu lỗ thủng đơn thuần:
Thường áp dụng cho lỗ thủng nhỏ, bệnh nhân trẻ, đến viện sớm (<12h).
Có thể thực hiện bằng nội soi hoặc mổ hở.
Cắt dạ dày bán phần:
Áp dụng nếu ổ loét xơ chai, kích thước lớn, khó khâu và dễ bục.
Dành cho bệnh nhân nghi ngờ thủng trên nền ung thư hoặc có biến chứng hẹp môn vị, chảy máu.
Phương pháp Newman:
Dùng khi lỗ thủng quá lớn, không thể khâu được, tổ chức xung quanh mủn nát.
Đặt ống dẫn lưu qua lỗ thủng và dẫn ra ngoài ổ bụng.
Khâu lỗ thủng và cắt dây thần kinh X:
Áp dụng ở bệnh nhân có loét tá tràng (không có tác dụng với ổ loét dạ dày).
Tùy tình trạng lâm sàng, phẫu thuật viên sẽ chọn phương pháp phù hợp để vừa giải quyết cấp cứu, vừa ngăn ngừa tái phát.
Phẫu thuật tại Bệnh viện Gia An 115
Biến chứng nếu điều trị trễ
Không cấp cứu kịp thời có thể dẫn đến các hậu quả nặng nề. Những biến chứng dưới đây thường gặp ở bệnh nhân đến viện muộn hoặc sức khỏe yếu:
- Viêm phúc mạc nặng, nhiễm trùng huyết.
- Suy đa cơ quan nếu sốc kéo dài.
- Áp xe tồn lưu trong ổ bụng.
- Rò tiêu hóa, viêm dính ruột sau mổ.
- Tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Phòng ngừa thủng dạ dày tá tràng
Phòng bệnh luôn dễ hơn chữa bệnh, đặc biệt với các biến chứng nguy hiểm như thủng dạ dày tá tràng. Việc chủ động bảo vệ sức khỏe tiêu hóa sẽ giúp bạn tránh được nhiều rủi ro không đáng có.
- Tầm soát vi khuẩn HP định kỳ nếu có viêm loét dạ dày tá tràng.
- Điều trị đúng và đủ phác đồ nếu phát hiện loét hoặc nhiễm HP.
- Không tự ý dùng thuốc giảm đau, đặc biệt là NSAIDs.
- Hạn chế rượu bia, thuốc lá, tránh thức ăn cay nóng.
- Giữ tinh thần ổn định, ngủ đủ giấc, tránh stress kéo dài.
- Tái khám định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Xem thêm: Nội soi tiêu hóa và những vấn đề cần lưu ý
Khi nào nên đi khám?
Dù chưa có dấu hiệu nghiêm trọng, bạn cũng nên đi khám nếu thấy có biểu hiện lặp lại của bệnh lý tiêu hóa. Đây là cách tốt nhất để phòng ngừa biến chứng thủng dạ dày tá tràng.
Bạn nên chủ động đến bệnh viện nếu:
- Có đau thượng vị tái đi tái lại, nhất là sau ăn.
- Ợ chua, ợ hơi, buồn nôn, chán ăn thường xuyên.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Có tiền sử loét dạ dày – tá tràng hoặc từng nhiễm HP.
Phát hiện và điều trị sớm bệnh lý dạ dày chính là cách hiệu quả nhất để ngăn chặn biến chứng thủng dạ dày tá tràng.
Cấp cứu thủng dạ dày tá tràng tại Bệnh viện Gia An 115
Bệnh viện Gia An 115 cung cấp dịch vụ nội soi, chẩn đoán hình ảnh hiện đại và đội ngũ bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, sẵn sàng xử lý các ca thủng dạ dày tá tràng. Gọi ngay Cấp cứu 24/7 Bệnh viện Gia An 115 qua số 028.62.655.115 nếu bạn gặp đau bụng đột ngột hoặc nghi ngờ biến chứng tiêu hóa.
Đặt lịch khám tiêu hóa ngay hôm nay bằng cách điền thông tin vào phần Đặt lịch khám ngay trên website để được hỗ trợ nhanh nhất!