Cô gái 26 tuổi suýt tử vong sau cơn đau đầu lúc rạng sáng

Những cơn đau đầu ở người trẻ thường bị xem nhẹ, dễ được quy cho áp lực công việc, căng thẳng hay mất ngủ. Thế nhưng trong một số trường hợp, đó có thể là dấu hiệu của một bất thường trong não, thậm chí đe dọa đến tính mạng.

Tính mạng nguy kịch sau cơn đau đầu

Chia sẻ từ Thầy thuốc ưu tú, TS.BS. Nguyễn Ngọc Khang, Giám đốc Y khoa đồng thời là Trưởng khoa Ngoại Thần kinh – Cột sống, Bệnh viện Gia An 115, Bệnh viện vừa xử trí thành công một ca đột quỵ xuất huyết não phức tạp ở người trẻ, với khối máu tụ lớn nằm sâu trong nhu mô não, lan rộng vùng trán – đỉnh, kèm phù não diện rộng do vỡ búi dị dạng động – tĩnh mạch não (AVM).

Nữ bệnh nhân là V.T.N.A (sinh năm 1999, ngụ P An Lạc, TP.HCM), được gia đình đưa đến Cấp cứu tại Bệnh viện Gia An 115 vào khoảng 5 giờ 30 phút sáng do đau đầu, buồn nôn, nôn ói, lơ mơ. Tại khoa Cấp cứu, người bệnh có triệu chứng liệt nửa người trái, nghi ngờ đột quỵ.

Ngay lập tức, bệnh nhân được chụp CT sọ não có tiêm thuốc cản quang trên “siêu máy” CT SOMATOM Force VB30. Với hệ thống máy hiện đại, chụp siêu tốc, ổ máu tụ và nhu mô não được thể hiện rõ ràng, nguồn máu đang chảy và toàn bộ hệ động tĩnh mạch đã được tái tạo dựng hình 3D rõ từng chi tiết nhỏ.

Hình ảnh máy cung cấp cho thấy một khối xuất huyết lớn tại vùng trán – đỉnh bán cầu phải, kích thước lên đến 57x23x47mm, thể tích gần 40cm³, nghi do vỡ dị dạng động tĩnh mạch não trước đoạn A4. Máu tụ trong não lan vào hệ thống não thất, gây phù mô não diện rộng, thoát vị liềm não, chèn ép não thất bên phải và đẩy lệch đường giữa sang trái khoảng 6mm. Tình trạng tổn thương cho thấy áp lực nội sọ đã tăng cao nghiêm trọng, bệnh nhân đã rơi vào hôn mê; nếu không được xử trí kịp thời, người bệnh có thể nhanh chóng rơi vào hôn mê sâu, tổn thương thần kinh vĩnh viễn, thậm chí dẫn đến tử vong ngay.

Ngay trong buổi sáng, bệnh nhân được đưa lên phòng mổ và kíp bác sĩ phẫu thuật của khoa Ngoại Thần kinh – Cột sống Bệnh viện Gia An 115 đã tiến hành ca phẫu thuật khẩn cấp cho bệnh nhân. TS.BS. Nguyễn Ngọc Khang cho biết, khi mở nắp sọ và xẻ màng cứng, vỏ não căng phồng, các bác sĩ ghi nhận một tĩnh mạch lớn màu đỏ bất thường đập nhẹ, bên dưới là ổ máu tụ lớn nằm sâu, sát đường giữa, thông vào não thất phải. Sau khi nhẹ nhàng hút dần ổ máu tụ trong não, các bác sĩ phát hiện một búi dị dạng động tĩnh mạch nằm sâu trong nhu mô não đang chảy máu và đập theo nhịp tim, búi dị dạng thông với tĩnh mạch dẫn lưu đổ về xoang tĩnh mạch.

Dưới kính vi phẫu, TS.BS. Nguyễn Ngọc Khang đã cẩn trọng lấy dần từng phần ổ máu tụ để giảm khối lượng, tới khi gần hết khối máu tụ; sau đó tiếp cận cầm máu khối dị dạng đang chảy máu rồi bóc tách và lần theo từng nhánh mạch bất thường. Nguồn nuôi chính của búi AVM – một nhánh động mạch não trước đoạn A4 bên phải – được kẹp đốt và cắt bỏ. Sau khi cắt bỏ toàn bộ nguồn mạch tưới máu cho búi dị dạng, búi dị dạng xẹp dần, ngừng đập và co nhỏ. Tiếp đó, các bác sĩ đốt cầm máu, cắt bỏ tĩnh mạch dẫn lưu và nhẹ nhàng cắt bỏ toàn bộ búi dị dạng một cách an toàn.

Sau khi cắt bỏ hoàn toàn búi dị dạng mạch não, kíp mổ tiến hành bơm rửa não thất, lấy sạch máu tụ còn lại, kiểm tra và đảm bảo không còn tình trạng chảy máu. Não đã xẹp trở lại, khối máu tụ đã được lấy hết, dị dạng được cắt bỏ hoàn toàn, mô não đã được giải ép hiệu quả. Màng cứng được vá kín, nắp sọ đặt lại đúng vị trí, dẫn lưu được đặt và vết mổ được đóng nhiều lớp chắc chắn.

Đây là một trường hợp cần mổ khẩn cấp để lấy máu tụ loại bỏ nguồn chảy máu, cầm máu (thực tế, trong vòng 4-5 giờ bệnh nhân đã được các bác sĩ Bệnh viện Gia An 115 tiến hành phẫu thuật). Ca phẫu thuật có độ khó cao, đòi hỏi thao tác chính xác từng milimet để bảo toàn các vùng chức năng quan trọng trong não. Nhờ được phẫu thuật nhanh chóng kịp thời, cầm máu và giải ép hiệu quả, người bệnh đã qua được giai đoạn nguy kịch và hồi tỉnh lại nhanh chóng sau mổ. Hậu phẫu, bệnh nhân tiếp tục được theo dõi sát và chăm sóc tại khoa Ngoại Thần kinh – Cột sống, kết hợp với tập Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng hàng ngày. Nhờ đó, người bệnh phục hồi tốt và đã được xuất viện trong tình trạng ổn định.

Thầy thuốc ưu tú, TS.BS. Nguyễn Ngọc Khang và các bác sĩ Ngoại Thần kinh - Cột sống phẫu thuật cho người bệnh

Xem thêm: Cứu nam thanh niên thoát nguy cơ liệt sau gãy cột sống cổ phức tạp

Chớ chủ quan trước những cơn đau đầu âm ỉ!

Ở người trẻ, đau đầu thường bị xem nhẹ, gán cho những nguyên nhân như stress, thiếu ngủ, dùng thiết bị điện tử nhiều… Thế nhưng, những cơn đau đầu âm ỉ, kéo dài hoặc tái diễn không rõ nguyên nhân có thể là lời cảnh báo sớm của các bất thường mạch máu trong não, bao gồm dị dạng động – tĩnh mạch não (AVM).

AVM là tình trạng bẩm sinh, trong đó hệ thống mạch máu trong não hình thành bất thường, máu từ động mạch dẫn trực tiếp vào tĩnh mạch mà không qua mạng lưới mao mạch đệm giữa động mạch và tĩnh mạch, gây tăng áp lực bất thường và đột ngột lên hệ tĩnh mạch. Bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng trong nhiều năm. Một số người có thể gặp đau đầu tái đi tái lại, động kinh co giật hoặc các rối loạn thần kinh nhẹ do thiếu máu tới mô não, tuy nhiên nhiều người lại bỏ qua các triệu chứng này.

Khi áp lực tăng bất thường tới một thời điểm búi dị dạng bị vỡ, máu có thể tràn vào nhu mô não hoặc não thất, khối xuất huyết sẽ làm tăng áp lực nội sọ một cách đột ngột. Nếu không được can thiệp kịp thời, người bệnh có thể nhanh chóng rơi vào hôn mê, tổn thương thần kinh không hồi phục và có nguy cơ tử vong. Do đó, không nên chủ quan với những cơn đau đầu không rõ nguyên nhân, đặc biệt nếu đi kèm dấu hiệu bất thường như mờ mắt thoáng qua, yếu tay chân, nói khó, buồn nôn, mất thăng bằng hoặc thay đổi ý thức.

AVM có thể được phát hiện sớm thông qua các kỹ thuật hình ảnh như MRI não hoặc CT mạch máu (CTA). Khi đó, tùy vị trí, kích thước và các yếu tố nguy cơ khác như nguồn nuôi – tĩnh mạch dẫn lưu, bác sĩ có thể lựa chọn phương án xử trí loại bỏ khối AVM như phẫu thuật, can thiệp tắc mạch hay bắn tia gamma. Trong trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ tổn thương thần kinh, người bệnh nên đến bệnh viện có đầy đủ chuyên khoa Thần kinh và Ngoại Thần kinh để được chẩn đoán, can thiệp kịp thời, phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm.

Tại Bệnh viện Gia An 115, hệ thống chụp cắt lớp vi tính SOMATOM Force VB30 – dòng máy CT cao cấp nhất của Siemens Healthineers (CHLB Đức) – đang hỗ trợ đắc lực, giúp nâng cao hiệu quả chẩn đoán, điều trị ở nhiều chuyên khoa như thần kinh – cột sống, tim mạch, ung bướu, hô hấp, tiêu hóa, chấn thương chỉnh hình...

• Máy chụp siêu tốc (toàn thân chỉ 1-2 giây), có khả năng tái tạo 100.000 lát cắt với lát cắt cực mỏng chỉ 0,4mm, chất lượng hình ảnh vượt trội.
• Công nghệ chụp trong một chu kỳ tim giúp giảm xảo ảnh do chuyển động, lý tưởng cho người bệnh rối loạn nhịp tim, khó thở, trẻ em khó hợp tác hoặc cấp cứu nhồi máu cơ tim, chấn thương đa cơ quan…
• Máy CT động học 4D giúp đánh giá mạch máu não, ngực, bụng, chậu, đồng thời tích hợp phần mềm trí tuệ nhân tạo tự động nhận diện và phân tích mốc giải phẫu quan trọng trên hình ảnh chụp. Các công nghệ này cho phép bác sĩ định vị nhanh, chính xác các cấu trúc phức tạp như mô mềm, mạch máu, xương, nâng cao độ tin cậy của chẩn đoán.
• Trí tuệ nhân tạo (AI) giúp tự động cân chỉnh, chọn lọc những hình ảnh sắc nét và có giá trị chẩn đoán cao nhất, hỗ trợ bác sĩ đưa ra kết luận nhanh chóng và chính xác. Nhờ đó, hạn chế việc phải thực hiện thêm các cận lâm sàng bổ sung để xác định chẩn đoán như trước đây. AI cũng giúp định vị vùng khảo sát và số lát cắt tối ưu, góp phần tiết kiệm thời gian và chi phí cho người bệnh.
• Máy giảm đến 85% liều tia X (tùy vùng chụp) và khoảng 40% lượng thuốc cản quang đưa vào cơ thể, tối ưu độ an toàn cho người bệnh.

Chụp CT với máy SOMATOM Force VB30 tại Bệnh viện Gia An 115

An toàn hơn, chẩn đoán chính xác hơn, điều trị hiệu quả hơn – đó cũng chính là hướng đi mà Bệnh viện Gia An 115 kiên định theo đuổi: lấy hiệu quả điều trị và lợi ích người bệnh làm trung tâm.

Bệnh viện Gia An 115 là bệnh viện đa chuyên khoa kỹ thuật cao. Bệnh viện quy tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ chuyên môn cao, dày dặn kinh nghiệm, tận tâm, chu đáo và hệ thống trang thiết bị hiện đại, đặc biệt có ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán, điều trị. Để đăng ký khám và tư vấn, Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Tổng đài tư vấn 028.62.885.886 (trong giờ hành chính) - 0916.542.436 (ngoài giờ hành chính) hoặc sử dụng tính năng Đặt lịch khám ngay trên website.