Cứu nam thanh niên thoát nguy cơ liệt sau gãy cột sống cổ phức tạp

Sau tai nạn giao thông, nam thanh niên 24 tuổi bị gãy mỏm nha đốt sống cổ C2, dập não, xuất huyết dưới nhện – tình trạng đa chấn thương vô cùng nguy hiểm có thể gây tử vong và nguy cơ yếu liệt rất cao. Rất may mắn, nhờ được phẫu thuật cấp cứu kịp thời, người bệnh đã được bảo toàn tính mạng và phục hồi vận động tốt, thoát khỏi nguy cơ yếu liệt tứ chi.

Chia sẻ từ Thầy thuốc Ưu tú, TS.BS. Nguyễn Ngọc Khang – Phó Giám đốc khối Ngoại, Bệnh viện Gia An 115, mới đây Bệnh viện vừa điều trị thành công một trường hợp đa chấn thương nặng do tai nạn giao thông. Nam bệnh nhân là N.Q.V (sinh năm 2001, ngụ huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận) bị tai nạn giao thông tại Bình Thuận. Sau khi cấp cứu ban đầu tại cơ sở y tế địa phương, bệnh nhân đã được chuyển đến Bệnh viện Gia An 115 trong tình trạng không tỉnh táo, mất kiểm soát vận động tay chân, chân yếu. Bệnh nhân đã được đeo nẹp cố định cổ ngoài.

Tại Bệnh viện Gia An 115, dù nhập viện vào tối thứ 7 nhưng người bệnh vẫn ngay lập tức được chụp cộng hưởng từ (MRI) và chụp cắt lớp vi tính (CT-scan) cột sống cổ, CT-scan sọ não. Các cận lâm sàng này nhằm khảo sát kỹ càng tình trạng tủy – rễ thần kinh – xương các đốt sống cổ, đốt gãy, mức độ di lệch của mảnh gẫy, nguy cơ chèn ép có thể gây dập tủy thứ phát, đồng thời đánh giá tình trạng tổn thương của não. Từ đó, các bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán chính xác nhất về tình trạng các chấn thương của người bệnh, tránh được nguy cơ bỏ sót các tổn thương kết hợp.

Với bề dày kinh nghiệm đúc kết qua nhiều năm công tác chuyên ngành Ngoại Thần kinh – Cột sống, BS. Nguyễn Ngọc Khang đã nhanh chóng đánh giá mức độ nguy cơ của các tổn thương và ngay lập tức quyết định phẫu thuật cột sống cổ để giải chèn ép và cố định đốt gãy, đảm bảo an toàn cho tủy cổ cao. Đây là ưu tiên hàng đầu cần thực hiện ngay, bên cạnh đó sẽ kết hợp dùng thuốc điều trị nội khoa bảo tồn đối với tổn thương não.

“Gãy mỏm nha đốt sống cổ C2 là tổn thương gãy cột sống cổ cao. Đây là một trong những loại tổn thương khó chẩn đoán nhưng có tỷ lệ tử vong rất cao, có thể làm cho bệnh nhân bị ngưng tim ngưng thở và tử vong trước khi kịp tới bệnh viện. Kể cả khi đã đến bệnh viện, nếu không được phát hiện và cố định cột sống cổ đúng cách, những vận động vô ý thức của bệnh nhân như xoay đầu và vật vã do đau… cũng có thể khiến tình trạng nặng hơn, gây phù tủy, dập tủy thứ phát và đe dọa tính mạng người bệnh. Ngoài ra, không được phẫu thuật kịp thời, người bệnh còn phải đối mặt với nguy cơ tàn phế do yếu liệt tứ chi” – BS. Nguyễn Ngọc Khang cho biết.

Vị trí chấn thương gãy mỏm nha đốt sống cổ C2 trước và sau khi phẫu thuật

Ca phẫu thuật cấp cứu cột sống cổ đã được tiến hành ngay vào sáng chủ nhật, chỉ trong vòng 12 giờ kể từ khi người bệnh nhập viện. Mặc dù đây là một trong những vùng phẫu thuật khó khăn nhất của cột sống do cấu trúc giải phẫu là chỗ chuyển giao giữa sọ não và cột sống nên chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể dẫn đến tổn thương thần kinh không thể hồi phục nhưng nhờ kinh nghiệm dày dặn cùng sự hỗ trợ của các trang thiết bị hiện đại, các bác sĩ đã thực hiện ca phẫu thuật rất thành công. Các bác sĩ đã sử dụng hệ thống nẹp vít để nắn chỉnh và cố định đốt gãy của cột sống giúp cho người bệnh tránh nguy cơ di lệch thứ phát. Tình trạng xuất huyết não cũng được điều trị nội khoa bằng các thuốc kịp thời, hiệu quả. Sau phẫu thuật, nhờ sự thăm hỏi, chăm sóc của các bác sĩ và điều dưỡng, người bệnh còn được tập vật lý trị liệu ngay tại giường, nhờ đó các tổn thương đã được cải thiện và phục hồi một cách ngoạn mục. Chỉ một tuần sau mổ, bệnh nhân đã có thể vận động tứ chi và đi lại bình thường. Bệnh nhân đã được xuất viện trong tình trạng ổn định cả về cột sống, sọ não.

BS. Nguyễn Ngọc Khang cho biết, thông thường sau phẫu thuật cột sống cổ, bệnh nhân cần mang nẹp cổ ít nhất 3 tháng để giúp xương liền lại, tránh di lệch. Sau 3 tháng, người bệnh sẽ cần tái khám chiếu chụp kiểm tra lại để đánh giá tình trạng liền xương, mức độ di lệch nếu có. Sau 6 tháng, nếu kết quả trên phim chụp kiểm tra cho thấy xương đã liền lại ổn định, bệnh nhân có thể tháo bỏ nẹp và trở về nhịp sống thường ngày. Trường hợp bệnh nhân N.Q.V là một trường hợp rất may mắn vì tuy đa thương nặng phức tạp nhưng đã được đưa tới đúng bệnh viện có chuyên khoa cột sống – sọ não và được làm các xét nghiệm, chiếu chụp, chẩn đoán đầy đủ không bỏ sót thương tổn, đồng thời tiến hành phẫu thuật cấp cứu nhanh chóng, xử trí triệt để tổn thương nên đã mang lại sự hồi phục ổn định trong một thời gian ngắn, mang lại niềm vui cho gia đình và sớm trả bệnh nhân lại với cuộc sống xã hội.

Thầy thuốc Ưu tú, TS.BS. Nguyễn Ngọc Khang thăm khám và kiểm tra khả năng phồi phục của người bệnh sau mổ

Chấn thương cột sống và tủy sống cổ là thương tổn nặng, phức tạp, có tỷ lệ tử vong cao và di chứng nặng nề nhưng thường gặp do tai nạn giao thông, tai nạn sinh hoạt, chấn thương thể thao. Với các chấn thương cột sống cổ, đặc biệt là chấn thương cột sống cổ cao như trường hợp người bệnh N.Q.V, việc phát hiện và xử trí kịp thời có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Dù đây là loại tổn thương khó chẩn đoán, phẫu thuật cũng phức tạp hơn nhưng hiện nay các trang thiết bị y tế hiện đại như hệ thống MRI, CT trong chẩn đoán hình ảnh, hệ thống C-Arm trong phòng mổ… cũng đã hỗ trợ đắc lực cho các bác sĩ.

Chính vì vậy, BS. Khang khuyến cáo, với người bệnh chấn thương cột sống cổ, người thân nên chú ý không tự ý di chuyển bệnh nhân hoặc để bệnh nhân vận động mạnh khiến tổn thương nghiêm trọng hơn. Tốt nhất nên gọi cấp cứu và đưa bệnh nhân đến bệnh viện có chuyên khoa Ngoại Thần kinh Cột sống, Chấn thương chỉnh hình và được đầu tư trang thiết bị hiện đại càng sớm càng tốt để được bác sĩ chẩn đoán và xử trí đúng cách, giúp bảo toàn tính mạng và chức năng vận động cho người bệnh.

Bệnh viện Gia An 115 là bệnh viện đa chuyên khoa kỹ thuật cao với đầy đủ các chuyên khoa: Tim mạch, Hô hấp, Thần kinh, Ung bướu, Nội tiết, Tiêu hóa, Thận - Thận nhân tạo, Tiết niệu, Lọc máu - Thay huyết tương, Chấn thương chỉnh hình, Vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng, Dinh dưỡng, Mắt, Tai Mũi Họng, Răng Hàm Mặt, Da liễu.

Bệnh viện tọa lạc tại khu vực cửa ngõ miền Tây, là nơi ứng dụng các phương pháp chẩn đoán và điều trị hiện đại, mang đến cho cộng đồng một dịch vụ y tế chuẩn mực cao. Bệnh viện Gia An 115 là bệnh viện đầu tiên tại Việt Nam đạt chuẩn chất lượng Hoa Kỳ (AACI) – Bệnh viện chất lượng và an toàn cho người bệnh và giải thưởng của Hiệp hội Nghiên cứu Chất lượng Châu Âu (ESQR).

Bệnh viện thực hiện nhiều kỹ thuật tiên tiến như can thiệp tim mạch và bệnh lý mạch máu não, điều trị ung thư với kỹ thuật hiện đại, phẫu thuật nội soi, can thiệp xâm lấn tối thiểu bệnh lý Gan - Mật - Tụy, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu thần kinh cột sống và chấn thương chỉnh hình, siêu lọc máu… đồng thời không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ để mang đến sự hài lòng cao nhất cho bệnh nhân và người thân.

Bệnh viện đã thông tuyến Bảo hiểm y tế, tất cả thẻ BHYT không phân biệt nơi khám chữa bệnh ban đầu đều được hưởng đúng tuyến trong mọi trường hợp khám bệnh ngoại trú và điều trị nội trú.