Cùng với đau dạ dày, xuất huyết tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm, ngộ độc rượu… viêm tụy cấp được xếp vào nhóm những bệnh lý thường gặp nhất mỗi dịp Tết đến Xuân về. Cứ độ cuối năm, các ca bệnh nhập viện do viêm tụy cấp lại tăng lên sau những bữa tiệc tất niên, tân niên với rượu bia và những món ăn thịnh soạn, nhiều dầu mỡ…
Bác sĩ đang thăm khám cho người bệnh bị viêm tụy cấp trong quá trình lọc máu
Nhiều ca viêm tụy cấp nhập viện dịp cuối năm
Thời gian gần đây, đặc biệt là từ những ngày cuối tháng 12/2021, Bệnh viện Gia An 115 (thuộc Tập đoàn Hoa Lâm, Khu Y tế kỹ thuật cao Hoa Lâm Shangri-la, Q. Bình Tân, TP.HCM) đã tiếp nhận nhiều ca bệnh viêm tụy cấp, ngộ độc rượu… Trong đó, có cả trường hợp viêm tụy cấp thể nặng, phải tiến hành lọc máu thay huyết tương để bảo vệ tính mạng người bệnh.
Như trường hợp bệnh nhân T.L (sinh năm 1978, ngụ Q. 1, TP.HCM) nhập viện tại Bệnh viện Gia An 115 trong tình trạng đau bụng thượng vị và quanh rốn, cơn đau kéo dài và tăng dần. Người bệnh có tiền sử trào ngược dạ dày thực quản, rối loạn lipid máu (rối loạn mỡ máu), bệnh nang thận và đã khởi phát đau bụng từ 4 ngày trước khi nhập viện. Tại Bệnh viện Gia An 115, các kết quả cận lâm sàng cho thấy, người bệnh bị viêm tụy cấp thể nặng do tăng triglycerid máu (điểm Balthazar E - là mức độ nặng nhất được đánh giá trên CT), nồng độ triglyceride máu lên đến 15,52 mmol/L, cao gấp gần 10 lần so với ngưỡng bình thường (chỉ số triglyceride ở mức bình thường là dưới 1,7 mmol/L), hạ natri máu. Người bệnh ngay lập tức được chuyển đến khoa Hồi sức tích cực và Chống độc (ICU).
Sau khi đánh giá các nguy cơ, các bác sĩ đã quyết định dùng phương pháp lọc máu thay huyết tương (Therapeutic plasma exchange - TPE) nhằm hạ nhanh triglyceride, ngăn ngừa diễn tiến các biến chứng nặng, bảo vệ tính mạng người bệnh. Sau đó, người bệnh được kết hợp điều trị kháng sinh, ức chế tiết acid dịch vị, ổn định mỡ máu… và dần ổn định, được xuất viện sau 10 ngày điều trị.
Người bệnh được bác sĩ kiểm tra trong quá trình lọc máu
Th.S. BS. Trần Thanh Sang – Trưởng khoa Hồi sức tích cực và Chống độc, Bệnh viện Gia An 115, là bác sĩ trực tiếp thay huyết tương cho người bệnh – cho biết, bệnh nhân T.L là một trường hợp viêm tụy cấp thể nặng, có nguy cơ suy đa tạng với tỷ lệ tử vong rất cao nếu không được điều trị kịp thời. Do đó, để hạ triglyceride nhanh, buộc phải thực hiện thay huyết tương. Đây là kỹ thuật tách huyết tương sử dụng máy lọc máu liên tục và màng lọc tách huyết tương thông qua vòng tuần hoàn ngoài cơ thể để tiến hành tách và loại bỏ một thể tích lớn huyết tương của bệnh nhân và bù lại bằng dịch thay thế phù hợp (Albumin 5%, huyết tương tươi...). Kỹ thuật này giúp hạ nhanh triglyceride nhưng phải xâm lấn (đặt catheter lọc máu), chi phí cao, cần có trang thiết bị hiện đại và thực hiện bởi ekip được đào tạo chuyên sâu.
“Rượu bia, sỏi mật và tăng triglycerid máu là ba nguyên nhân phổ biến gây viêm tụy cấp. Đó chính là lý do vì sao các ca bệnh nhập viện do viêm tụy cấp lại thường tăng lên vào dịp cuối năm, sau những bữa tiệc tất niên, tân niên với rượu bia và những món ăn thịnh soạn, nhiều dầu mỡ…” – BS. Trần Thanh Sang chia sẻ.
Người bệnh được Hồi sức tích cực tại bệnh viện
Nguy cơ tử vong cao, phòng tránh là tốt nhất!
Th.S. BS. Trần Thanh Sang cho biết, viêm tụy cấp nếu không được điều trị kịp thời sẽ diễn tiến rất nhanh, phức tạp, dẫn đến các biến chứng nặng, có thể gây suy đa tạng với nguy cơ tử vong cao, lên đến 60-70%. Một số biến chứng khác có tiên lượng nặng của viêm tụy cấp là hoại tử nhu mô tụy, suy hô hấp cấp, nhiễm trùng huyết… Trong khi đó, các triệu chứng của viêm tụy cấp như đau bụng vùng thượng vị, buồn nôn và nôn, chướng bụng… lại rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý tiêu hóa như đau dạ dày, ngộ độc thực phẩm, có thể khiến người bệnh chủ quan và trì hoãn việc nhập viện điều trị.
Chính vì vậy, hạn chế uống rượu, bia; điều trị thường xuyên rối loạn lipid máu và kiểm soát chế độ ăn với người bệnh tăng triglyceride; phát hiện và điều trị sỏi mật, sỏi tụy… là biện pháp tốt nhất giúp bảo vệ bản thân khỏi viêm tụy cấp và có cái Tết an toàn, trọn vẹn. Việc lạm dụng rượu bia không chỉ gây ra viêm tụy cấp mà còn có thể gây ra nhiều hậu quả nặng nề. Đã có không ít trường hợp nhập viện trong tình trạng loạn thần do rượu bia. Như trường hợp người bệnh T.V.H (sinh năm 1983, ngụ Q. 1, TP.HCM) được đồng nghiệp đưa vào khoa Cấp cứu, Bệnh viện Gia An 115 lúc hơn 2 giờ sáng ngày 21/01/2022 trong tình trạng lơ mơ, gọi không trả lời nhưng khi lay gọi thì la hét…
Người bệnh được hồi phục sau quá trình điều trị (Hình ảnh minh họa)
“Những bữa tiệc linh đình, thịnh soạn là “đặc trưng” của Tết nhưng cũng chính là yếu tố nguy cơ dẫn tới viêm tụy cấp. Chính vì vậy, mọi người nên lưu ý ăn uống có chừng mực, đặc biệt là khi uống rượu bia. Với những người bệnh đã bị viêm tụy cấp, tốt nhất nên hoàn toàn tránh rượu bia và các thức uống có cồn vì sẽ có nguy cơ tái phát và thông thường lần sau sẽ nặng hơn những lần trước” – BS. Sang khuyến cáo.
Bệnh viện Gia An 115 là bệnh viện đa khoa tập trung vào các chuyên khoa sâu: Tim mạch, Thần kinh - Đột quỵ, Nội tiết, Chấn thương chỉnh hình, Vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng, Nội thận - Lọc máu…
Bệnh viện được thành lập nhằm mang đến cho cộng đồng dịch vụ y tế chuẩn mực cao với chi phí hợp lý. Bệnh viện thực hiện nhiều kỹ thuật cao như can thiệp tim mạch và mạch máu não, điều trị ung thư với kỹ thuật tiên tiến, phẫu thuật nội soi, can thiệp chấn thương chỉnh hình… đồng thời không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ để mang đến sự hài lòng cao nhất cho bệnh nhân và người thân.
Trung tâm điều trị Covid-19, Bệnh viện Gia An 115 với quy mô 250 giường, trong đó có 34 giường hồi sức cấp cứu nằm trên Tầng 8-9 của Bệnh viện, hoạt động song song với khu vực khám chữa bệnh thông thường, theo Công văn số 5506/SYT-NVY của Sở Y tế TP.HCM ngày 11/8/2021.
Địa chỉ: Số 05, Đường 17A, Khu phố 11, P. Bình Trị Đông B, Q. Bình Tân, TP. HCM
Điện thoại: Cấp cứu: (028) 62 655 115 – Tổng đài Trung tâm điều trị Covid-19: 0886 515 115
Website: www.giaan115.com
