EN
Cấp cứu
(028) 62 655 115
5 nguyên tắc khi cấp cứu người đột quỵ
Đột quỵ (stroke), hay còn gọi là tai biến mạch máu não, là tình trạng tổn thương não xảy ra đột ngột do tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu não, gây ra các thiếu sót chức năng thần kinh khu trú, kéo dài trên 24 giờ hoặc dẫn đến tử vong sớm hơn, không do chấn thương sọ não.
Tai biến mạch máu não có hai loại (đột quỵ nhồi máu não và đột quỵ xuất huyết não) khác nhau về cơ chế bệnh nên việc dùng thuốc và xử trí cấp cứu của hai loại cũng khác nhau. Bệnh nhân không tự ý uống bất kỳ loại thuốc nào (được quảng cáo hay truyền miệng) khi nghi ngờ bị tai biến mạch máu não vì hậu quả của việc dùng thuốc sai cơ chế bệnh sẽ rất nặng nề, thậm chí là tử vong. Việc quan trọng nhất là sớm nhận biết được các dấu hiệu đột quỵ, sơ cứu ban đầu và chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất có khả năng tiếp nhận và điều trị đột quỵ.
5 nguyên tắc khi cấp cứu người đột quy:
1. Xác định triệu chứng đột quỵ và báo ngay cho nhân viên trực cấp cứu: yếu liệt nửa người cùng bên, méo miệng đột ngột hoặc bệnh nhân có thể nói đớ, nói không rõ chữ…
2. Gọi cấp cứu càng sớm càng tốt trong “thời gian vàng” (trong vòng 3 đến 4,5 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng đầu tiên).
3. Cấp cứu tại cơ sở y tế có chức năng tiếp nhận và điều trị đột quỵ.
4. Khi đợi cấp cứu, không tự ý điều trị cho người bệnh dù chỉ là bấm huyệt, châm cứu, đánh gió, chích nặn máu hay dùng bất cứ thuốc gì. Không cho người bệnh ăn uống gì để tránh sặc, nôn trào ngược.
5. Nếu không biết rõ thời điểm khởi phát triệu chứng đột quỵ hoặc đã qua “thời gian vàng”, vẫn cần liên hệ cấp cứu ngay lập tức.
Xem thêm: Đột quỵ là gì? Nguyên nhân, Dấu hiệu & Cách phòng ngừa hiệu quả
Xem thêm: “Thời gian vàng” trong cấp cứu đột quỵ, nhồi máu cơ tim
Nhằm nâng cao năng lực chẩn đoán và điều trị đột quỵ, từ năm 2020, Bệnh viện Gia An 115 đã tiên phong ứng dụng phần mềm RAPID – công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) giúp mở rộng cửa sổ cứu não lên đến 24 giờ cho người bệnh đột quỵ. RAPID hỗ trợ xác định vùng não chết (hay lõi nhồi máu - infarct core) – khu vực không thể hồi phục, và vùng tranh tối tranh sáng (penumbra) – khu vực có thể phục hồi nếu can thiệp kịp thời, giúp tăng cơ hội cứu sống và hiệu quả điều trị cho bệnh nhân đến viện sau “thời gian vàng”. Tuy nhiên, trên máy CT thế hệ cũ, RAPID bị giới hạn trong việc khảo sát toàn bộ não, có thể bỏ sót vùng lõi nhồi máu hoặc vùng tranh tối tranh sáng, đặc biệt với tổn thương lớn hoặc lan tỏa.
Hạn chế này sẽ được khắc phục với hệ thống máy chụp CT (máy chụp cắt lớp vi tính) SOMATOM Force VB30 – công nghệ chẩn đoán hình ảnh tiên tiến do Siemens Healthineers (nhà cung cấp thiết bị y tế hàng đầu từ CHLB Đức) phát triển. Không như các máy CT thế hệ cũ, SOMATOM Force VB30 quét toàn bộ não trong chưa đầy 2 giây, tích hợp AI tạo bản đồ tưới máu và mạch máu chi tiết, hỗ trợ cả đột quỵ nhồi máu não (xác định vùng lõi nhồi máu, vùng tranh tối tranh sáng và đường đi tối ưu cho lấy huyết khối) lẫn đột quỵ xuất huyết não (phát hiện máu tụ, phình mạch, hoặc dị dạng mạch máu). Máy có độ phân giải cao, phát hiện tổn thương nhỏ vài milimet, hữu ích cả trong các ca đột quỵ không điển hình hoặc bệnh lý thần kinh phức tạp. Ngoài ra, với liều tia X giảm đáng kể (khoảng 85% so với máy CT thông thường), sẽ đạt được độ an toàn vượt bậc cho người bệnh về phương diện ảnh hưởng bức xạ.
Bệnh viện Gia An 115 đã chính thức lắp đặt và vận hành hệ thống máy chụp CT SOMATOM Force VB30 từ tháng 7/2025, là đơn vị đầu tiên tại TP.HCM và khu vực phía Nam sở hữu hệ thống này.
