Đột quỵ thầm lặng là gì? Nguyên nhân do đâu?

Mặc dù không gây ra triệu chứng nhận biết được, nhưng đột quỵ thầm lặng vẫn gây tổn thương cho não và làm tăng nguy cơ bị đột quỵ nặng trong tương lai. Vậy đột quỵ thầm lặng là gì, nguyên nhân do đâu?

Đột quỵ thầm lặng (Silent stroke) là gì?

Chia sẻ của BS.CKI. Dương Thị Hồng Nhung – Phụ trách khoa Nội Thần kinh – Đột quỵ, Bệnh viện Gia An 115, đột quỵ thầm lặng là dạng đột quỵ thường gây ra các tổn thương nhỏ trên một vùng não và không có biểu hiện rõ ràng ra bên ngoài, bệnh nhân thường không biết mình đã từng bị đột quỵ. Vì thế các tổn thương này khó có thể nhận biết nếu không được khảo sát bằng hình ảnh học sọ não (CT-Scan, MRI).

Mặc dù không gây ra triệu chứng nhận biết được, nhưng đột quỵ thầm lặng vẫn gây tổn thương cho não, và làm tăng nguy cơ bị đột quỵ nặng trong tương lai. Đột quỵ thầm lặng có ba biểu hiện cơ bản là tổn thương chất trắng nguyên nhân do mạch máu, nhồi máu não thầm lặng hay chảy máu não vi thể.

Đột quỵ thầm lặng có yếu tố nguy cơ tương tự như đột quỵ có triệu chứng gồm: Tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu cao, bệnh tim (rung nhĩ), tuổi cao, hút thuốc lá, rối loạn giấc ngủ, ngưng thở khi ngủ...

Đột quỵ thầm lặng có triệu chứng không?

BS.CKI. Dương Thị Hồng Nhung cho biết, đột quỵ này được gọi là “thầm lặng” vì xảy ra ở vùng não “im lặng”, không làm thay đổi rõ rệt chức năng vận động, không gây liệt, nói ngọng, đau hoặc rối loạn cảm giác. Tuy nhiên, đột quỵ thầm lặng ảnh hưởng đến vùng não kiểm soát tư duy, cảm xúc và nhận thức, là nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm nhận thức do mạch máu

Một số người có thể gặp dấu hiệu gián tiếp hoặc mơ hồ, như suy giảm nhận thức nhẹ (khó tập trung, hay quên, cảm giác đầu óc kém minh mẫn), thay đổi tâm trạng (dễ cáu gắt, trầm cảm nhẹ, cảm xúc biến động không rõ nguyên nhân) hoặc khó khăn nhẹ trong phối hợp vận động (viết chữ, cầm nắm đồ vật kém linh hoạt). Các dấu hiệu này thường bị bỏ qua hoặc nhầm với do tuổi tác, căng thẳng, hay các vấn đề sức khỏe khác.

Vì vậy, tổn thương thường chỉ được phát hiện khi chụp MRI hoặc CT-Scan sọ não – thường là do bệnh nhân đi khám sức khỏe định kỳ.

Bệnh nhân chụp MRI tại Bệnh viện Gia An 115

Ai có nguy cơ cao mắc silent stroke?

BS. Nhung cho biết, đột quỵ thầm lặng không gây triệu chứng cấp tính như đột quỵ thông thường, nhưng vẫn nguy hiểm vì tích lũy tổn thương não theo thời gian, làm tăng nguy cơ đột quỵ tiếp theo, suy giảm nhận thức, mất trí nhớ hoặc sa sút trí tuệ.

Về nhóm đối tượng nguy cơ, đột quỵ thầm lặng xảy ra ở người có bệnh nền như cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu, bệnh tim mạch, người cao tuổi đặc biệt trên 60, hội chứng ngưng thở khi ngủ, thói quen sống kém lành mạnh như hút thuốc lá, chế độ ăn nhiều dầu mỡ, ít vận động hay thừa cân cũng làm tăng nguy cơ.

Nhận biết sớm và phòng ngừa đột quỵ thầm lặng

Để nhận biết sớm và phòng ngừa đột quỵ thầm lặng, người có bệnh tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường hoặc rối loạn lipid máu nên khám định kỳ và điều trị kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ.

Bên cạnh đó cần kết hợp với lối sống lành mạnh – ăn uống cân bằng, giảm muối, đường và chất béo bão hòa, tăng rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, vận động đều đặn, quản lý stress, bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia giảm nguy cơ.

Người có bệnh mạn tính cần tuân thủ điều trị và theo dõi định kỳ để phát hiện tổn thương sớm, giảm nguy cơ đột quỵ và suy giảm nhận thức.

BS.CKI. Dương Thị Hồng Nhung điều trị bệnh nhân đột quỵ tại Bệnh viện Gia An 115

Phát hiện từng bị silent stroke, cần điều trị thế nào?

Vì đột quỵ thầm lặng không có triệu chứng cấp tính rõ, nên điều trị tập trung vào: (1) Ngăn ngừa tổn thương não tiến triển; (2) Giảm nguy cơ đột quỵ thật sự trong tương lai; (3) Kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ.

Các yếu tố nguy cơ cần kiểm soát gồm:

-  Kiểm soát huyết áp: Là yếu tố quan trọng nhất, mục tiêu huyết áp thường < 130/80 mmHg (có thể cá nhân hóa theo tuổi và bệnh đi kèm).

- Kiểm soát mỡ máu: Mục tiêu LDL-C < 70 mg/dL (hoặc thấp hơn nếu có nguy cơ cao).

- Kiểm soát đường huyết: Bệnh nhân đái tháo đường cần kiểm soát tốt đường huyết.

- Thay đổi lối sống: Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia; Chế độ ăn ít muối, nhiều rau xanh, cá, dầu ô liu…; Tập thể dục đều đặn; Giảm cân nếu thừa cân; Kiểm soát stress, ngủ đủ giấc.

Bệnh viện Gia An 115 là một trong số ít bệnh viện nằm trong mạng lưới điều trị đột quỵ tại TP.HCM áp dụng đầy đủ 4 phương pháp điều trị: Điều trị nội khoa tích cực – Thuốc tiêu sợi huyết – Can thiệp mạch máu não – Phẫu thuật não.

Sau khi lần lượt đạt chứng nhận Vàng (năm 2021) và Bạch kim (năm 2023), đến Quý II/2024, Bệnh viện Gia An 115 tiếp tục được Tổ chức Đột quỵ Thế giới (WSO) trao chứng nhận Kim cương – mức cao nhất trong lĩnh vực điều trị đột quỵ, trở thành một trong hai bệnh viện tư nhân đầu tiên tại Việt Nam đạt được chứng nhận này.

Để đăng ký khám và tư vấn, Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Tổng đài tư vấn 028.62.885.886 (trong giờ hành chính) - 0916.542.436 (ngoài giờ hành chính) hoặc sử dụng tính năng Đặt lịch khám ngay trên website.